Lesson 14: Tiştên ji bo Artikeller

erê, mixabin, çêtirîn e ku dema fêrbûnê peyvan bi pênaseyên wan re fêr bibin. ne haus ne das haus ne kind mîna mirina kind

NETRUM / Nasname DAS NAVISTN HEB

ZEWVRY ZERDEM

-çen, das Mädchen (keç). das Fensterchen (windowsill)
-lein, das Fräulein (mademoiselle)
-tel, das Diritlel (yek sêyek), das Viertel (yek çarem)
-tum das Eigentum (milkê), das Christentum (xiristiyanî), dasHeldentum (qehremanî)
-et das Balett (balet), das Buffet (bufeya), das Tablett (tepsî)
-in das Benzîn (benzîn) das Chinin (quinine)
-ing das Doping (doping) das Schoping (kirîn, cihê kirînê) das Perwerde (perwerde)
- (i) um das Datum (tarîx) das das Album (album), das Stadium (stadium)
-ma das Klima (avhewa) das Theme (mijar)
-ment das Dokument (belge) das Appartment (apartman)

VAN CIHANN DIN, -î ku bi PFNASNA DAS JI BO NAVN BI C JHEL EN EATU HATIN QEBL KIRIN:  

Van serişteyên ku we ji mirovan re kirî ew qas bikêrhatî bûn ku ez nikarim vebêjim. Gelek spas dikim.

Wekî îstîsna, agahdarî ji berê ve hatî dayîn ..
Ji dersan nerevin, bi rêkûpêk biçin.

Ez difikirim ku ev gotar perçeyek herî êşkence ya almanî ne. yekem tişt bila ez wan têxînim bîra xwe

Gava ku em peyvek bi elmanî fêr bibin û gotara wê, tirkî û pirjimara wê di heman demê de bigirin, ew ê karekî domdar û bikêrhatîtir be. Ez wusa zûtir fêr bûm.Ez pêşniyar dikim.
Nîşe: Lê ezberkirina mîna helbestê ne kêrhatî ye. Divê em gelek hevokên mînak çêbikin û ya ku em hîn bûne xurt bikin.

arkadaslar ben de isimleri artikelleri ve cogullarıyle birlikte ezberlemeye calışıyorum.Gercekten de sistemli calıstııgnızda artikeller de isimlerin cogulları da aklınızda kalabiliyor.Dolayısıyla yukarıda arkadasımızın dedigi gibi evi Haus olarak değil das Haus/Häuser diye aklımıza yazarsak bir süre sonra tanımadıgımız kelimelerin bile artikellerini ve cogullarını dogru olarak tahmin etmeye başlıyoruz ki ben yaklaşık 2 aydır çalışmama rağmen sanırım yavas yavas artikelleri içgüdüsel olarak cıkarmaya başlıyorum.Sanırım belli bir olgunluga ve tecrubeye eriştikten sonra au artikeller sorun olmaktan cıkacaktır ki hocamın da dedigi gibi yeni öğrenilen kelimeler güzel cümlelerde kullanılırsa artikelleri de akılda kalıcı olabiliyor.Örneğin die Wohnung kelimesi için; in meiner Wochung habe ich ein….. diye basit ama etkili bir örnek cümle kurarsak Wohnung kelimesinin artikelinin die oldugu devamlı surette beynimizde kalacaktır ki dativ deki der dönüşümü sayesinde ezberlemiş oluyoruz.
Her weha ez ji mamosteyên xwe re spas dikim ji bo amadekirina navnîşên jorîn.

PÊŞNÎYAR:

der Löwe (şêr)
die Königin (şahbanû)
das Feuer (agir)

Hûn ê karibin gotarên almanî baştir bibîr bînin û fêr bibin bi saya sê peyvan bi gotarên cihêreng ên ku min li jor behs kir. Dê ev 3 peyv bibin alîkarên weyên paşîn. Wan wekî wêneyan bifikirin û wan bixin bîranînên xwe.

Birisi bir aslan, şöyle yeleli kükreyen ve her yeri inleten bir hayvan. Bu aslan simgesi bundan sonra “der” Artikelli sözcükler için bir hatırlatıcı olacak.

Aynı şekilde “karliçe” “die” alan sözcüklerin “ateş” de “das” alan sözcüklerin hafızalarınıza kazınmasına yardımcı olacak.

Ka em bêjin hûn niha fêrî peyvên nû dibin.

Gotinên me

der Hof (hewş)
die Nudel (pasta)
das Bett (nivîn)

olsun…

Lê em çawa van gotaran di hişê xwe de digirin ???

Yukarıda bahsettiğim sözcükler ve onların hafızalarımızdaki resimleriyle… şimdi yapmamız gereken der Löwe sözcüğü ile der Hof sözcüğünü hafızalarımızda ilişkilendirmek (aynı artikelleri alan sözcükler için geçerli olacak bu hep)

Yani kafamızda bir avluya çıkmış, orada dolaşan bir aslan imajı yerleşecek. Böylece aslan sözcüğünün artikelini bildiğimiz için avlu sözcüğünün de bu ilişkilendirmeyle “der” aldığını hatırlayacağız.

Ionêr li hewşê (der Löwe, der Hof)

heman awayî

Bifikirin ku qezenckirina pasta dixwin.

“die” Königin olduğu için makarna da “die” olacak. Yani makarnayı aslan değil, kraliçe yiyor olacak. Böyle resimlerle ve simgelerle çalıştığınızda daha verimli bir öğrenme elde edeceğinizi görecek ve kendiniz bile şaşıracaksınız.

3. örnekteki “yatak” sözcüğünün Almancadaki artikeli ne peki? Bu yatak yanan bir yatak olacak. Yatağı “ateş” – “das Feuer” ile ilişkilendireceksiniz. Yatakta bir aslan veya bir kraliçe uyuyor olmayacak asla. Yatak yanacak. Yanan bir yatak da size “Bett” sözcüğünün “das” artikeli aldığını hatırlatacak.

Ka em naha çend ceriban bikin.

qelem (Stift)
Pênûsek di zikê şêr de asê maye.
peki “Stift” sözcüğünün artikeli ne bu durumda?

Eyvah pencerem yanıyor. Yangın var.. (“Fenster” sözcüğü hangi artikeli alıyor bu durumda?)

Kraliçe bir ineğe binmiş. Sonra yorulmuş inekten inmiş ve süt sağmış ve içmiş. (Bu durumda “Kuh” ve “Milch” sözcüklerinin hangi Artikelleri aldığını söyleyebilir misiniz?

Ya ku hûn ê ji niha û pê ve bikin ev e. Em ê her yekê esas bi van sê hebûn / bûyerên ku me ji destpêkê ve diyar kirine re girêbidin û wekî ku ew wêneyek be di bîranînên xwe de hiltînin. Hûn ê bibînin, ew ê xebatek motîvasyonê ya pir xweş û bi bandor be.

Rojên bi gelek gotar ji bo hemî